O nas

Towarzystwo Tradycji Akademickiej ma na celu prowadzenie badań historycznych nad dziejami polskich korporacji studenckich, promowaniem ich historii oraz dokumentowaniem działalności ich członków. Ponadto wspiera działalność istniejących w Polsce korporacji studenckich.

Aktualności

Prezydent RP Bronisław Komorowski otworzył karcer

Elity powinny być wykształcone, ale i w pewien sposób niepokorne - mówił w piątek (23 listopada 2012 r.)na Uniwersytecie Łotewskim w Rydze prezydent Bronisław Komorowski. Wcześniej oglądał zabytkowy, pochodzący z XIX w. karcer dla nieposłusznych studentów.

 

Bronisław Komorowski przebywał z dwudniową oficjalna wizytę na Łotwie. Pierwszego dnia po południu odwiedził Uniwersytet Łotewski, gdzie m.in. zwiedził odrestaurowany w ostatnim czasie zabytkowy XIX-wieczny karcer dla studentów.

Karcer mieści się w dawnym gmachu Politechniki Ryskiej, będącym dziś siedzibą uniwersytetu; jest szczególnego rodzaju zabytkiem związanym z istniejącą w latach 1862-1918 uczelnią. Karcer był używany do 1903 r. Osadzano w nim - na czas od 12 godzin do 4 tygodni - studentów, którzy popełnili wykroczenia przeciw regulaminowi.

W przemówieniu do społeczności uczelnianej prezydent zaznaczył, że kształtowanie współczesnych elit to nie tylko rozwijanie wiedzy i zainteresowań, ale też "umiejętności dobrej zabawy i pewnej niepokorności".

Karcer mieści się w dawnym gmachu Politechniki Ryskiej, będącym dziś siedzibą uniwersytetu; jest szczególnego rodzaju zabytkiem związanym z istniejącą w latach 1862-1918 uczelnią. Karcer był używany do 1903 r. Osadzano w nim - na czas od 12 godzin do 4 tygodni - studentów, którzy popełnili wykroczenia przeciw regulaminowi.

Prezydent życzył studentom i kadrze naukowej Uniwersytetu Łotewskiego, by "zachowała niepokornego ducha wolności nawet za cenę kozy".

Jak zaznaczył, karcer to świadectwo niezwykłej historii ryskiej uczelni, gdzie "nauka i praca przeplatały się z zabawą, ale też z przygotowywaniem się do wzięcia na siebie najpiękniejszych, ale i najcięższych obowiązków wobec ojczyzny".

Zanim prezydent obejrzał zabytkowy karcer mówił, że bardzo liczy na to, że na jego ścianach znajdzie także napisy wykonane ręką jego przodków. "A studiowało ich tu sporo (...), począwszy od XIX w. do I wojny światowej i mam nadzieję, że któryś z nich zasłużył na nieśmiertelność poprzez zapis w uniwersyteckim więzieniu" - powiedział.

Jak dodał - żartując - byłoby to "absolutnie zgodne nie tylko z tradycją, ale też ze współczesnością", bo on sam będąc więziony w PRL także pisał rozmaite rzeczy na ścianach cel.

Na ścianach karceru zachowały się liczne napisy i rysunki wykonane w dużej części przez polskich studentów. Uszkodzony z powodu zalania zabytek został odrestaurowany z inicjatywy studenckiej korporacji Welecja i Towarzystwa Tradycji Akademickiej.

/wg depeszy Marzeny Kozłowskiej PAP/

"Historia Academica" - zeszyt III

Ukazał się trzeci zeszyt pisma "Historia Academica. Studia i Materiały". Tematyka numeru jest bardzo zróżnicowana. Krzysztof Tyszka przedstawia dzieje Zjednoczenia Polskich Akademickich Korporacji Chrześcijańskich – drugiej najważniejszej centrali korporacyjnej w Polsce międzywojennej, z kolei Rafał Sierchuła prezentuje historię poznańskiego Konwentu „Helionia”, korporacji do której należeli m.in. Stanisław Kasznica i Lech Neyman. Niezwykle ważne są publikowane po raz pierwszy dokumenty dotyczące korporacji wytworzone przez Służbę Bezpieczeństwa w okresie Polski ludowej. Oprócz ciekawego pod względem poznawczym meldunku opisującego arkońskie uroczystości rocznicowe w 1959 r. w Warszawie,na szczególną uwagę zasługuje przygotowany dla SB przez byłego korporanta raport zatytułowany „Czy korporacje prowadzą działalność?” – będący próbą analizy istoty korporacji i określenia form w jakich korporacje mogły funkcjonować w PRL. Autor raportu podaje niemalże 200 (!) nazwisk osób, o których wiedział, że należały do korporacji. Opracowane przez Jana Trynkowskiego „Prawa Konwentu Polskiego” są jednym z najstarszych normatywnych dokumentów polskiej korporacji studenckiej, obszerne wspomnienia Stanisława Czekanowskiego są jednymi z najciekawszych wspomnień z XIX-wiecznego Dorpatu.

"Karcer w Rydze - żywe dziedzictwo" - premiera filmu

Z okazji 150-rocznicy założenia Politechniki w Rydze 16 listopada 2012 r. w Domu Spotkań z Historią w Warszawie miała miejsce premiera filmu „Karcer w Rydze – żywe dziedzictwo” w reżyserii Piotra Kornobisa. Film powstał na zlecenie Towarzystwa Tradycji Akademickiej.

 

Punktem wyjścia opowieści o powstałym w 1875 roku „karcerze” – miejscu odosobnienia krewkich studentów - są wspomnienia wybitnych Polaków, absolwentów ryskiej Almae Matris. Przewodnikami po karcerze są kolejno – działacz społeczny i dyplomata Mieczysław Jałowiecki, wydawca Ferdynand Hoesick oraz prezydent RP Ignacy Mościcki. Wszyscy trzej studiowali w ryskiej Politechnice, wszyscy należeli też do działających przy niej korporacji akademickich – Jałowiecki do „Arkonii”, Hoesick i Mościcki do „Welecji”. Studenckie wspomnienia bohaterów filmu ilustrowane są animacjami, których podstawą są rysunki zdobiące ściany Karceru. Film jest hołdem złożonym polskiej inteligencji wywodzącej się ryskiego ośrodka akademickiego oraz prac konserwatorskich podjętych z inicjatywy polskiego Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, których efektem jest restauracja karceru i przywrócenie go ogółowi publiczności.  

 

Scenariusz i reżyseria: Piotr Kornobis

Zdjęcia: Jan Prosiński

Animacje: Maciej Białobrzeski

Fotografie ścian karceru: Jakub Certowicz

Kierownik produkcji: Anna Szmit

Dźwięk: Rafał Porzeziński

Narrator: Jerzy Zelnik

Bohaterom filmu głosów użyczyli filistrzy polskich korporacji studenckich dr Jan Trynkowski (Polonia), prof. Witold Trzeciakowski (Arkonia) i prof. Rafał Miłaszewski (Welecja)

 

Czas: 20 minut

Produkcja: OKO i UCHO Zespół Produkcyjny dla Towarzystwa Tradycji Akademickiej

Dodatkowa wersja filmu z napisami w j. łotewskim -  tłumaczenia: Ieva Palaša

Finansowanie: Departament Dziedzictwa Kulturowego MKiDN, Narodowe Centrum Kultury, Towarzystwo Tradycji Akademickiej

 

"Związki Politechniki Warszawskiej z Politechniką Ryską" - wystawa

Z okazji 150 rocznicy założenia Politechniki Ryskiej Muzeum Politechniki Warszawskiej, Towarzystwo Tradycji Akademickiej oraz Korporacja Akademicka Welecja zorganizowały wystawę pokazującą związki osobowe pomiędzy uczelniami technicznymi w Warszawie i Rydze. Na wystawie prezentowane były zdjęcia i pamiątki związane z polskim życiem akademickim w Rydze i przeniesieniem polskich organizacji studenckich z Rygi do Warszawy w okresie I wojny światowej.

Po raz pierwszy prezentowane były m. in. życiorysy byłych studentów Politechniki Ryskiej, którzy w pierwszych latach Polski Niepodległej kontynuowali studia w Warszawie. Te nieznane dotychczas świadectwa ukazały niezwykłe losy pokolenia wchodzącego w dorosłość w okresie walk o niepodległość. Wystawa objęła także nieznane dotychczas szerzej obyczaje studenterii polskiej w Rydze. Pokazany był m.in. karcer studencki i zachowane w nim polskie inskrypcje.

Eksponaty pochodziły ze zbiorów Korporacji Akademickiej Welecja, Muzeum Politechniki Warszawskiej, Działu Ewidencji Studentów PW oraz Biblioteki Głównej PW.

Partnerem merytorycznym wystawy było Stowarzyszenie Filistrów Polskich Korporacji Wystawa powstała przy wsparciu Departamentu Dziedzictwa Kulturowego Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Wystawa prezentowana była od 12 listopada do 10 grudnia 2012 r. w gmachu Muzeum Politechniki Warszawskiej.

VII Komersz Polski

W dniach 27-28 października 2012 r. we Lwowie odbył się VII Komersz Polski. W sobotę po Mszy w Katedrze Łacińskiej uczestnicy udali się na obrady do Hotelu Georges. W niedzielę miało miejsce zwiedzanie Lwowa oraz Cmentarza Łyczakowskiego. Towarzystwo Tradycji Akademickiej współfinansowało transport uczestników

Renowacja grobu ks. Zygmunta Lewickiego

Na prośbę Towarzystwa Tradycji Akademickiej Departament Dziedzictwa Kulturowego MKiDN przeznaczył w 2012 r. fundusze na odnowienie nagrobka księdza Zygmunta Lewickiego na wileńskim cmentarzu antokolskim św. Piotra i Pawła zwanym Słonecznym. Prace wykonał zespół konserwatorów pod kierunkiem dr Janusza Smazy z warszawskiej ASP. Nagrobek był już w złym stanie, epitafium ze słowami „Długoletni wychowawca i przyjaciel wileńskiej młodzieży” było niemal nieczytelne. Ksiądz Zygmunt Lewicki (1877-1933), absolwent Politechniki Ryskiej, był w latach 1914-1925 profesorem historii Kościoła w wileńskim seminarium duchownym, następnie prefektem w żeńskim seminarium im. Królowej Jadwigi w Wilnie. Współorganizował harcerstwo w Wilnie, prowadził działalność charytatywną. Był członkiem Korporacji "Arkonia".

 

Konserwację nagrobka przeprowadzili zespół polskich konserwatorów: Marta Dacyna i Witold Butkiewicz pod kierunkiem dr. Janusza Smazy z Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie

 

654321

Strona: